Zdrowy Białystok

Cyfrowe zmęczenie wzroku

Urządzenia cyfrowe są obecnie częścią naszego codziennego życia. Zdecydowana większość ludzi spędza dwie lub więcej godzin dziennie przed ekranem telefonu, tabletu czy komputera. Tak duża ilość pracy na bliskich odległościach jest istotnym czynnikiem ryzyka powstawania i rozwoju krótkowzroczności oraz cyfrowego zmęczenia wzroku.
W ciągu ostatnich lat specjaliści odnotowują wysoki wzrost liczby osób krótkowzrocznych wśród dzieci i młodzieży. Im wcześniej pojawia się ta wada wzroku, tym statystycznie dłuższy jest czas, w którym osiąga coraz wyższe wartości. Oprócz tej - można powiedzieć - prawdziwej epidemii krótkowzroczności, specjaliści diagnozują nową przypadłość, którą jest cyfrowe zmęczenie wzroku. Jest to dyskomfort oczu odczuwany, gdy patrzymy z bliskiej odległości na monitory urządzeń elektronicznych takich jak komputery, telefony, e-booki czy tablety, przez dwie lub więcej godzin. Poziom dyskomfortu często wzrasta wraz z intensywnością korzystania z ekranu. Samo zmęczenie oczu nie jest jedynym objawem cyfrowego zmęczenia wzroku. Często towarzyszą mu bóle oczu i głowy, ból pleców, ramion i szyi, suchość oczu czy niewyraźne widzenie.
Istnieje cały szereg czynników, które prowadzą do cyfrowego zmęczenia wzroku. Jedne z najistotniejszych to: złe oświetlenie, odblaski na ekranie, niewłaściwe odległości patrzenia (zazwyczaj za blisko), zła pozycja siedzenia podczas pracy ale też nieskorygowane wady wzroku. Badania zwracają także uwagę na światło niebieskie, czyli część widma światła widzialnego o bardzo krótkiej długości fali elektromagnetycznej – znajdującej się zaraz za promieniowaniem ultrafioletowym. Duża ekspozycja na światło niebieskie może być czynnikiem ryzyka rozwoju zaćmy czy zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Ponadto pracując przed monitorami dużo rzadziej mrugamy, co doprowadza do przerwania filmu łzowego, wysusza oko a nawet powoduje swędzenie i pieczenie. Film łzowy osób pracujących przy komputerze, cierpiących na cyfrowe zmęczenie wzroku wykazuje analogiczne zmiany jak u osób z chorobą suchego oka.
Najprostszym sposobem na zmniejszenie dolegliwości związanych z cyfrowym zmęczeniem wzroku jest robienie sobie przerw podczas pracy z urządzeniami cyfrowymi, gdy tylko jest to możliwe. Należy postępować zgodnie z zasadą 20-20-20, czyli co 20 minut zrobić 20-to sekundową przerwę, patrząc na odległość nie mniejszą niż 20 stóp (nie mniej niż 6 m). W zmniejszeniu dolegliwości mogą również pomóc okulary korekcyjne z antyrefleksem i odpowiednio dobraną mocą oraz konstrukcją soczewek okularowych, czyli tzw. soczewki relaksacyjne. Należy również rozważyć dedykowaną powłokę ochronną, która neutralizuje nadmiar światła niebieskiego emitowanego przez ekrany cyfrowe, tzw. powłokę blue control. Pacjenci korzystający z soczewek kontaktowych mają możliwość skorzystania ze specjalnych soczewek kontaktowych relaksacyjnych, dedykowanych osobom pracującym długie godziny na bliskich odległościach. Dobrym rozwiązaniem może być również zastosowanie nowości na polskim rynku kontaktologicznym – soczewek kontaktowych jednodniowych z filtrem światła niebieskiego.
Istotnym sposobem zmniejszenia dolegliwości związanych z cyfrowym zmęczeniem wzroku jest mruganie – trzeba być świadomym istotności nawilżania gałki ocznej podczas mrugnięcia. Skupiając wzrok na urządzeniach cyfrowych dużo rzadziej mrugamy. Osoby, które nie pamiętają o tej czynności mogą zainstalować sobie na komputerze specjalną aplikację, która będzie im o tym przypominała. Można rozważyć również krople nawilżające do oczu.
Pracując przy monitorach warto zadbać również o odpowiednią pozycję ciała i odpowiednie siedzenie. Należy pamiętać, że monitor powinien być w odpowiedniej odległości od oczu, a ekran nieco poniżej poziomu wzroku.
Urządzenia cyfrowe są i nadal będą nieodłączną częścią naszego życia. Obok codziennej, niejednokrotnie wielogodzinnej pracy, często z dowolnego miejsca - umożliwiają stały kontakt ze znajomymi, poprzez media społecznościowe. Niestety wiele godzin spędzonych przed monitorem nie pozostaje obojętnych dla zdrowia, w szczególności dla oczu. Wprowadzenie drobnych korekt, korzystanie ze specjalnie przypisanej korekcji okularowej oraz świadoma zmiana przyzwyczajeń i zadbanie o odpowiednią przestrzeń do pracy mogą wyeliminować dolegliwości związane z cyfrowym zmęczeniem wzroku.
doktor Andrzej Malinowski, optometrysta, specjalista optometrii klinicznej z salonu EliteOptyk Malinowscy