Radiolog prawdę ci powie
O tym jak wygląda współczesna diagnostyka obrazowa jamy brzusznej i miednicy z prof. dr hab. Eugeniuszem Tarasów, dyrektorem medycznym TMS Diagnostyka w Białymstoku rozmawia Marzena Bęcłowicz.
Marzena Bęcłowicz: Jakie badanie obrazowe najlepiej wykonać w przypadku bólów lub innych dolegliwości brzucha lub miednicy?
Eugeniusz Tarasów: W jamie brzusznej i miednicy znajduje się wiele narządów, których diagnostyka wymaga indywidualnego podejścia. W uproszczeniu można powiedzieć, że USG jest metodą wstępną w większości chorób jamy brzusznej i miednicy, zaś tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR) to dokładniejsze metody, o porównywalnej wartości diagnostycznej. Zarówno TK jak i MR są doskonałymi metodami w przypadkach chorób zapalnych i nowotworowych wątroby, trzustki, śledziony, nerek lub narządów miednicy - pęcherza moczowego, macicy i jajników - u kobiet oraz prostaty u mężczyzn. Obie metody pozwalają na ustalenie dokładnego rozpoznania oraz kontrolę efektów leczenia oraz stosowane są w ocenie tzw. stagingu - określeniu stopnia zaawansowania miejscowego nowotworu, obecności przerzutów w węzłach chłonnych oraz przerzutów odległych.
Kto ich nie myje, ten ma kłopoty
Higiena jamy ustnej - to temat tak znany, iż wydawać by się mogło, że nie ma nic, czego nie wiemy na ten temat. Reklamy past do zębów, płynów, szczoteczek i gum do żucia bombardują nas z ekranów telewizorów. Jednak moje doświadczenie zawodowe mówi zupełnie co innego.
Zacznijmy od podstaw. Zęby myjemy co najmniej dwa razy dziennie (przez około dwie minuty), nitkujemy przynajmniej raz dziennie przed myciem oraz płuczemy jamę ustną płynami, które wzmacniają działanie past. Warto też wziąć szczoteczkę i pastę do pracy, co wpłynie na poprawę higieny naszych zębów. Dwa razy do roku zalecana jest profilaktyka gabinetowa, czyli czyszczenie, piaskowanie i fluoryzacja. I jeszcze jedna ważna rzecz - proszę pamiętać, że nie powinno się myć zębów bezpośrednio po jedzeniu. Jest to związane ze spadkiem pH jamy ustnej. Kwaśne pH sprzyja niszczeniu szkliwa (demineralizacji) i dopiero po ok. 30 min. ślina powinna zneutralizować pH i wówczas jest „bezpieczniej” umyć zęby.
One są wśród nas
O depresji dziecięcej z mgr Marzeną Smyk, psychologiem dziecięcym z Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 2 w Białymstoku, rozmawia Marzena Bęcłowicz.
Marzena Bęcłowicz: Czy depresja występuje też u dzieci?
Marzena Smyk: Dzieci, podobnie jak dorośli, mogą doświadczać nastroju, który potocznie określa się jako depresję. Dzieje się tak gdy doznają frustracji, rozczarowania, przeżywają smutek związany z jakąś stratą w ich życiu. Te trudne uczucia wywołane różnymi sytuacjami, najczęściej dość szybko mijają. Są jednak dzieci, które przez długi czas przeżywają smutek, z którym nie potrafią sobie poradzić.
Uczuleni na wiosnę
Co czwarty Polak cierpi na alergię. Jedną z najczęstszych dolegliwości alergików jest katar sienny, czyli alergiczny nieżyt nosa. Uporczywe „kapanie”, nagminne kichanie i uczucie zatkanego nosa to krótka charakterystyka wiosennego alergika. Co zrobić, aby ulżyć sobie w cierpieniu?
Wraz z początkiem wiosny na drzewach pojawiają się drobne kwiaty, a ich pręciki zaczynają pylić. Pylą też trawy i w rezultacie w powietrzu unoszą się miliony ziaren pyłku, które nieświadomie wdychamy, a które są jednymi z najpopularniejszych alergenów. Problem
z pojawiającym się wtedy katarem siennym dotyczy mniej więcej 25% mieszkańców Polski, czyli ok. 8,5 mln osób.
Kilka najważniejszych alergenów roślinnych wywołujące objawy alergii w Polsce:
- Brzoza – najczęstszy winowajca kataru siennego w Polsce. Drzewo to pyli od pierwszej połowy kwietnia do pierwszych dni maja. W przeciwieństwie do wielu innych roślin alergeny brzozy pojawiają się w powietrzu nagle i w dużych ilościach, przez co objawy uczulenia już od pierwszych dni okresu pylenia są bardzo uciążliwe.
- Wierzba – pyłki wierzby, choć uczulają, mają natomiast właściwości lecznicze. Roślina ta najwięcej nasion produkuje od połowy marca do początku maja.
Baba da am am
„Moje dwuletnie dziecko nie mówi, podczas gdy dzieci znajomych wypowiadają się już pierwszymi krótkimi zdaniami” - to częste stwierdzenia rodziców. Czy jest to faktycznie powód do obaw? Wyjaśnia mgr Justyna Rogowska, neurologopeda dziecięcy z Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Białymstoku.
Marzena Bęcłowicz: Co to znaczy, że dziecko nie mówi?
Justyna Rogowska: Po pierwsze, należy odpowiedzieć sobie na pytanie czy jest to zupełny brak komunikacji werbalnej, czy też może pojawiają się pojedyncze słowa (mama, tata, baba), naśladowanie dźwięków z otoczenia (hau, brum) oraz wyrażenia, które dziecko stworzyło na własny użytek („pi” jako cos do picia)? To wszystko bowiem traktujemy jako zasób słownictwa czynnego, którym posługuje się zdrowo rozwijający się dwulatek. Każde dziecko rozwija się we własnym, indywidualnym tempie, jednak jeśli dziecko w wieku dwóch lat mówi bardzo niewiele lub nie mówi wcale, w takim wypadku warto zasięgnąć opinii specjalisty. Także jeśli dziecko nie wykazuje zainteresowania mową, nie wykonuje prostych poleceń, które do niego kierujemy, często powtarza wyrazy lub zdania usłyszane na przykład w reklamie, a także gdy nie stara się z nami komunikować zarówno przy pomocy słów, jak i gestów czy mimiki, jest to sygnał alarmowy.
"Słodka" choroba
Masz nadwagę lub otyłość? Nieprawidłowo się odżywiasz? Aktywność fizyczna to twoja słaba strona? Uważaj. Być może jesteś w grupie osób, którym grozi cukrzyca. Ponadto jeśli wśród twoich bliskich zdarzały się przypadki tej choroby, ryzyko, że zachorujesz automatycznie się zwiększa.
- Cukrzyca jest chorobą społeczną, należącą do grupy chorób metabolicznych, charakteryzujących się hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem cukru we krwi – mówi doktor Anna Majewska, specjalista medycyny rodzinnej z poradni Twój Lekarz Rodzinny w Białymstoku. - Przewlekła hiperglikemia spowodowana jest defektem wydzielania, lub działania insuliny i w konsekwencji prowadzi do uszkodzenia czynności i niewydolności wielu narządów, szczególnie oczu, nerek, naczyń krwionośnych i serca.
Za główne czynniki powodujące chorobę, uważa się przede wszystkim uwarunkowania genetyczne oraz procesy autoimmunologiczne. W zależności od przebiegu choroby i przyczyn jakie ją wywołały wyróżniamy kilka typów cukrzycy. Najbardziej popularne to cukrzyca typu 1 lub 2 i cukrzyca ciężarnych. Są także inne określone typy cukrzycy, tzw. typ MODY, LADA. W Polsce najpowszechniejsza jest cukrzyca typu 1 i 2.
Eskulap to Białystok
Coraz szerszy wachlarz usług. Zdrowie i zadowolenie pacjentów. Przystępne ceny. To główne atuty Lekarskiej Specjalistycznej Spółdzielni Pracy „Eskulap” z Białegostoku. Placówka świętuje w tym roku 50-lecie swojego istnienia.
Wiele zdarzyło się w Polsce po hekatombie drugiej wojny światowej. Zmieniły się granice naszego kraju, a społeczność powoli przyzwyczajała się do nowych warunków ustrojowych. Spod dwóch okupacji wyłonił się nowy, raczkujący w tej powojennej rzeczywistości, przygraniczny od wschodu Białystok.
Zapaleńcy, w tej nowej rzeczywistości, śmiało powoływali nowe instytucje. Bez wątpienia takim finalnie doskonałym aktem było utworzenie w 1950 r. Akademii Medycznej w Białymstoku. Jej twórcy byli jednocześnie likwidatorami ówczesnej białej plamy na polskiej mapie medycyny. Dokonania tej 65-letniej już uczelni na trwałe zapisały się w annałach współczesnej medycyny polskiej, europejskiej i światowej.
Ciśnienie na życie
Częste bóle i zawroty głowy, krwawienia z nosa, bóle w klatce piersiowej. To tylko niektóre objawy, które powinny skłonić nas do kontrolnego pomiaru ciśnienia tętniczego. Często jednak wysokie ciśnienie tętnicze nie daje żadnych dolegliwości. Nie bagatelizuj tej choroby, ten cichy zabójca może przyczynić się do powstania zawału serca, niewydolności krążenia czy udaru.
Nadciśnienie tętnicze, czyli podwyższone ciśnienie krwi w układzie tętniczym układu krążenia, jest najczęstszą chorobą układu sercowo-naczyniowego u dorosłych pacjentów. Choroba ta często początkowo nie daje żadnych objawów lub są one niecharakterystyczne (np. bóle głowy, bóle w klatce piersiowej). Jednak nieleczone nadciśnienie tętnicze lub nieprawidłowo regulowane farmakologicznie często prowadzi do groźnych dla życia powikłań narządowych. Warto też dodać, iż nadciśnienie tętnicze częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet przed menopauzą. Kobiety po menopauzie mają ciśnienie tętnicze zbliżone lub nawet wyższe niż mężczyźni.
Pół tysiąca sprzymierzeńców
Kulki, które można poczuć pod skórą, a nawet zobaczyć. Umiejscowione na przedniej, bocznej lub tylnej powierzchni szyi, pod pachami czy w okolicy pachwinowej. Mogą być bolesne przy dotykaniu, a skóra w ich okolicy może być zaczerwieniona i rozgrzana. To powiększone węzły chłonne.
Węzły chłonne są niewielkimi narządami, przypominającymi kształtem fasolki, częścią tzw. układu limfatycznego (chłonnego), który oprócz transportowania limfy, produkuje i magazynuje komórki, których zadaniem jest walka z infekcjami. W naszym organizmie jest ponad 500 węzłów chłonnych. Część z nich znajduje się tuż pod skórą - na szyi, wokół uszu, pod żuchwą, w pachwinach, pod pachami. Pozostałe znajdują się wewnątrz ciała. Kiedy człowiek jest zdrowy, węzły chłonne są niebolesne i niewyczuwalne. Jeśli powiększają się i stają się obrzęknięte, można je poczuć przy dotyku, a nawet zobaczyć jako wypukłości. Są też bolesne, a skóra w ich okolicy bywa zaczerwieniona i ocieplona.
Suchość w ustach
Pęknięcia i szczeliny na wargach, piekący i bolesny język, brak śliny w jamie ustnej. To najbardziej uciążliwe i bolesne oznaki kserostomii. Dodatkowo choroba ta w znacznym stopniu zaburza odczucie smaku, powoduje ból i dyskomfort w trakcie jedzeniu oraz trudności w mówieniu. Jej skutkiem bywa także próchnica.
Kserostomia to subiektywne odczucie suchości w jamie ustnej. Szacuje się, że na tę przypadłość cierpi nawet 50 % populacji, przy czym odsetek ten znacznie wzrasta po 65. roku życia. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje kserostomii: prawdziwą i rzekomą – objawową.
Kserostomia prawdziwa (xerostomia vera) wywołana jest zmniejszonym wydzielaniem śliny (hiposaliwacja) i mogą jej towarzyszyć zmiany zanikowe błony śluzowej jamy ustnej. Kserostomia rzekoma (xerostomia spuria) dotyczy natomiast pacjentów odczuwających suchość i pieczenie jamy ustnej, przy prawidłowej funkcji ślinianek (normalne wydzielanie śliny) oraz braku objawów obiektywnych.
Medycyna